Χαιρετισμός από Α. Φραγκούλη – Σακελλαροπούλου
στην Τελετή Απονομής Τίτλου Επίτιμου Δημότη Δελφών
στον Παναγιώτη Σακελλαρόπουλο
Άμφισσα 13/10/2018
Την καλησπέρα μου σε όλους σας.
Την καλησπέρα του Σακέλ σ’ όλους σας και στον καθένα ξεχωριστά. Ιδίως στους συνεργάτες παλιούς και νέους που είναι σήμερα εδώ.
Όταν δώρισε το τελευταίο του βιβλίο στο κάθε συνεργάτη, έγραψε προσωπική αφιέρωση στον καθένα. Και ήμασταν 230 εκείνη την εποχή.
Έτσι και σήμερα, είμαι σίγουρη ότι στον καθένα που θα συναντούσε θα είχε να του πει και κάτι ξεχωριστό.
Μ’ αυτά που θέλω να σας πω, είμαι σίγουρη πάλι ότι ο καθένας σας θα ακούσει τη φωνή του, την ευχή του, αυτό το κάτι προσωπικό που σας δένει μαζί του.
Είμαι συγκινημένη και αγχωμένη, αλλά συνδεδεμένη μαζί σας.
Η τιμητική διάκριση που κάνετε στο πρόσωπό του καθηγητή Παναγιώτη Σακελλαρόπουλου, αντανακλά στο έργο της Εταιρείας Κοινωνικής Ψυχιατρικής και Ψυχικής Υγείας.
Μας κάνει ως συνεργάτες του και μέλη της κοινότητας αυτής, της Άμφισσας, των Δελφών, της Φωκίδας, να νιώθουμε υπερήφανοι.
Σας ευχαριστούμε για την αναγνώριση.
Οι καινοτομίες του Σακέλ ήταν πολλές:
– Αμφισβήτησε την κατεστημένη ψυχιατρική, ποτέ δεν φοβήθηκε να έρθει αντιμέτωπος με τα κακώς κείμενα, εξού και η ανταμοιβή του από την κοινότητα
– Πήρε την Ψ/Α από το ντιβάνι και το Κολωνάκι και την πήγε στα βουνά και στα λαγκάδια της Φωκίδας. Ήθελε να φτιάξει κάτι για την Ελλάδα και τα μισά Βαλκάνια, όπως έλεγε σατιρίζοντας τον εαυτό του.
Και εξεπλάγη όταν αυτό το κάτι ήταν το μοντέλο της Κινητής Ψυχιατρικής Μονάδας που έγινε νόμος του κράτους στην Ελλάδα, αλλά και μοντέλο προς μίμηση στην Ολλανδία και στην Αγγλία, προσαρμοσμένο στα δεδομένα τους.
Οι δυσκολίες δεν στάθηκαν ικανές να αλλοιώσουν τη φτιαξιά του και τα ιδανικά του. Αγωνίστηκε για τα ιδανικά του και έζησε σύμφωνα με αυτά.
Δημιούργησε ρεύματα, ευρύτερες ομάδες, μεστές ομάδες, γινήκαμε ένα Σώμα με κοινές ανάσες, όνειρα και προσδοκίες συνοδοιπόρων και συνεργατών για ένα κοινό όραμα.
Στα χρόνια που πέρασαν ευεργετήθηκε από τον τόπο του και το επέστρεψε στον τόπο του.
Η μεγαλύτερη του καινοτομία ήταν η Αγωγή Κοινότητας. Παραδοσιακά η τρέλα αντιμετωπιζόταν ως μια μεταδοτική ασθένεια που όποιος την είχε στιγματιζόταν έντονα, και ως κληρονομική ασθένεια, στιγματιζόταν, κατ’ επέκταση, η οικογένεια. Άρα η οικογένεια ήταν τρελή.
Για να προστατευθεί λοιπόν η οικογένεια και να επιβιώσει κοινωνικά, εγκατέλειπε το άρρωστο μέλος της, το απομόνωνε σ’ ένα άσυλο, το ξεχνούσε.
Οπότε ο Σακέλ και οι συνεργάτες δουλέψαμε συστηματικά και παράλληλα: το άτομο, την οικογένεια, την κοινωνία – κοινότητα – γειτονιά.
Αυτή είναι η Α.Κ. και δεν την σταματάμε ποτέ.
«Πρώτα ο Άνθρωπος». Όπου άνθρωπος, οι ανάγκες του με κύριο μέλημα το κοινωνικό όφελος. Συλλογικότητα, ισότητα, κοινωνική δικαιοσύνη.
Ο Σακέλ θα ήθελε πολύ να ήταν εδώ σήμερα μαζί μας και μαζί σας, για να σας ευχαριστήσει από καρδιάς και να μοιραστεί μαζί σας τι κέρδισε από εσάς την κοινότητα -την κοινωνία της Φωκίδας.
Όταν τον ρώτησαν οι συνεργάτες σε μια συνάντηση πριν 4 – 5 χρόνια: «Σακέλ, που βρίσκεις την δύναμη, τη χαρά της ζωής, να συνεχίζεις τους αγώνες σου;».
Η απάντησή του ήταν: «Εσείς με εμπνέετε, και εγώ με την σειρά μου σας εμπνέω».
Οπότε, σήμερα, θα σας έλεγε πως τον εμπνεύσατε. Και εκείνος θα έπαιρνε από πρώτο χέρι, από εσάς, σε τι σας ενέπνευσε.
Όπως είπε ο εγγονός του. «Παππού να πας στην τελετή που κάνουν προς τιμήν σου, γιατί θα δεις όλους τους απλούς ανθρώπους, όχι τους θεραπευτές, μόνο, τους ειδικούς, τους επιστήμονες που σε έχουν βραβεύσει για το έργο σου, αλλά τους πολίτες που είχαν στον ήλιο μοίρα, αλλά κυρίως αυτούς που δεν είχαν στον ήλιο μοίρα και τους βοήθησες με τους συνεργάτες σου και τη γειτονιά που ανήκαν, να την βρουν».
Και συνεχίζω λέγοντας του, ότι θα δεις τους ωφελούμενους από τη λειτουργία των Μονάδων, να σου εκφράζουν με κάθε τρόπο την αγάπη τους και την ευγνωμοσύνη τους για ό,τι κατάφερες για αυτούς, μαζί μ’ αυτούς, όχι χωρίς αυτούς. Δεν το έπαιξες αυθεντία, δεν το έπαιξες καθ’ έδρας, αφ’ υψηλού, ήσουνα άνθρωπος.
Όλα τα ’κανε ο Σακέλ, μόνο καταδύσεις στη θάλασσα δεν έκανε.
Παρ’ όλο που πιστεύει ότι η ψυχή του ανθρώπου είναι σαν τη θάλασσα: πολλά μυστήρια, πολλή ομορφιά, πολλή ζωή, πολλά χρώματα. Η θάλασσα αποπνέει γαλήνη, όμως φτιάχνει και φουρτούνες, και αρμονίες και χαρίζει αρώματα. Ναι, η θάλασσα έχει άρωμα, ο άνθρωπος έχει άρωμα, οι Φωκιδείς έχετε άρωμα και ο Σακέλ γοητεύεται πάντα ν’ ανακαλύπτει αυτό το άρωμα των ανθρώπων.
Θα ήθελε να ήταν σήμερα μαζί μας, να ήταν 20 χρόνια νεότερος, για να μπορέσει πάλι να έρθει στα καφενεία, στα χωράφια, στα σπίτια σας, στα σχολεία, στις πλατείες και μέσα από το μοίρασμα, τη συμμετοχή, τις συζητήσεις, να βρει μαζί σας – μαζί μας λύσεις, να εμπνευσθεί ιδέες, ανατροπές, να κάνει υπερβάσεις για να βρεθούν λύσεις, τρόποι αντιμετώπισης των καταστάσεων που δημιούργησε η κρίση.
Διότι πάντα πίστευε ότι η ελληνική παράδοση, ο ελληνικός πολιτισμός είναι πλούσιος, δημιουργικός, κουβαλάει μια τρέλα ανανέωσης και αναγέννησης μετά από κάθε πρόκληση εξέλιξης.
Μας στέλνει όμως ένα μήνυμα:
Ότι οι συνεργάτες μαζί με τις τοπικές κοινωνίες, συνεχίζουν το έργο που ξεκινήσαμε εδώ και 40 χρόνια, εδώ και 60 χρόνια.
Πιστεύει, εμπιστεύεται και ξέρει ότι το έργο θα συνεχιστεί.
Όμως έχει μίαν έγνοια. Έγνοια για τη χώρα, για την Ελλάδα.
Όταν μια δημοσιογράφος τον ρώτησε ποιο θα είναι το επόμενο πετραδάκι για την ψυχιατρική. Εκείνος απάντησε: «Ένα λιθαράκι στο οικοδόμημα της Ελλάδας, όχι μόνο της ψυχιατρικής».
Έχει πολλές ελπίδες και την πεποίθηση ότι η νέα γενιά θα παίξει καθοριστικό ρόλο. Η φετινή χρονιά ψυχικής υγείας είναι αφιερωμένη στους νέους, στην ψυχική ανθεκτικότητα τους με μότο
«Μίλα στην ψυχή σου».
Οφείλουμε να σταθούμε στο πλάι τους με τα λόγια της Μαρίας Ρίλκε: «Στη ζωή δεν υπάρχουν μαθήματα για αρχάριους, πέφτεις από την αρχή στα δύσκολα, στα βαθιά νερά και κολυμπάς…».
Τον ακούω να μου λέει: «Έλα μανούλα μου, φτάνουν τα λόγια, πάμε να δουλέψουμε, έχουμε πολλά να κάνουμε και μας περιμένουν».
Καλή μας συνέχεια, λοιπόν.